نگاهی به شیوه های اطلاع رسانی سبز ها و باقی قضایا

با گذشت تقریباً پنجاه روز از انتخابات کمی تامل درباره نحوه حمایت ها و سیستم های خبر رسانی و هماهنگی های دوستان سبز شاید جالب به نظر برسد مضاف بر اینکه در چند روز اخیر این شایعه ای شنیده شده به این مضمون که وزیر اطلاعات در گزارشی به رهبری گفته که نشانه هایی از انقلاب مخملی در ایران پیدا نشده است و فقط تبلیغات رسانه ای بوده است و به همین دلیل رئیس جمهور ایشان را برکنار کرده است.

جدا از این که انقلاب مخملی در شرف وقوع بوده است یا نه (که علائم و نشانه ها و اعمال دوستان سبز و اصلاح طلب مؤید این مطلب است که بله، انقلابی در کار بوده!)  مراد از این نوشته بررسی ابعاد و شیوه های اطلاع رسانی این دوستان در دوران اغتشاشات و کمی قبل و بعد از آن می باشد.

در ابتدای تبلیغات انتخاباتی میر حسین موسوی که شروع کننده نطق های تلویزیونی بود خود را نامزد بی رسانه خواند و از نداشتن رسانه ای مستقل ابراز ناراحتی کرد. وی بعد ها جدا از حمایت توسط روزنامه های اصلاح طلب (به استثنای اعتماد ملی) صاحب دو روزنامه کلمه سبز و اندیشه نو گردید. اما منظور از این نوشتار رسانه هایی است که کمتر مورد توجه عموم مردم قرار گرفته است.

در دنیای مجازی به طور رسمی، وب سایت کلمه و قلم نیوز (وب سایت روزنامه کلمه سبز) و وب سایت های جمهوریت و آینده از این نامزد بی رسانه (!) حمایت می کردند که به عنوان مرجع اصلی اخبار و اطلاعات پیرامون این جریان سیاسی و این نامزد خاص مطرح بودند. اما در طول جریان انتخابات و حوادث پس از آن، رسانه هایی از این نامزد بی رسانه (!) حمایت کردند که جای کمی تأمل دارد.

سرمایه گذاری بر روی جامعه های مجازی یکی از نقاط قدرت جریان به اصطلاح داخلی معترض بود. که به علت سرعت بالای اطلاع رسانی و گسترش سریع و غیر قابل کنترل اطلاعات، ویژگی ای بود که جریان سبز بیشترین بهره را از آن برد.  استفاده از جامعه مجازی ایرانیان (کلوب cloob)، فیس بوک (facebook) ، تویتر (twitter) و یاهو 360(360.yahoo) یکی از عوامل ارتباط گیری میان افراد اغتشاش سبز بود به طوری که در روز اول آشوب ها اطلاع رسانی لحظه به لحظه از راهپیمایی میدان ونک تا میدان ولیعصر بر روی فیس بوک که با به آتش کشیدن دو دستگاه اتوبوس در خیابان شهید بهشتی و شهید مطهری همراه بود، با پیام هایی تحریک آمیز همراه بود. ارسال فیلم هایی از روند راهپیمایی و درگیری ها در همان روز اول ولحظات آغازین، با آن هجمه وسیع و کیفیت گاهاً بالای فیلم ها (که از دوربین های هندی کم گرفته شده بود ) علامت سوال بزرگی را در برابر دیدگان قرار می دهد.

شیوه اطلاع رسانی در فیس بوک که در این ایام بیشترین نقش را در هماهنگی بین اغتشاش گران سبز ایفا می کرد به این شرح است که در این جامعه مجازی هر نفر این امکان را دارد که تا حد اکثر 5000 دوست داشته باشد واین شبکه های دوستی ایجاد کننده های کلونی های دوستی می شوند که با فرض این که یک نفر خبری را بر روی بلست (blast) (پیام کوتاهی در ابتدای صفحه که به محض ارسال، تمامی دوستان شما و بازدیدکنندگان صفحه شما آن را مشاهده می کنند؛ این امکان در یاهو 360، کلوب و تویتر نیز وجود دارد که مبنای ایجاد تویتر، همین توییت (یا همان بلست) دادن است.) خود قرار دهد و در حالت ایده آل 5000  آن را مشاهده می کنند و هر کدام از آن 5000 نفر آن را نقل قول می کنند. به شرط نداشتن دوستان مشترک در میان این افراد و فرض 5000 دوست برای هر نفر، طی کمتر از یک دقیقه 25000000 نفر از این خبر مطلع شده اند!!! (البته این حالت ایده آل ترین حالت ممکن است، ولی باید دقت داشت میر حسین موسوی، سید محمد خاتمی و غلامحسین کرباسچی 5000 نفر دوستشان پر شده بود و به ایجاد صفحه جدید دست زدند.) حال این شیوه را برای کلوب، یاهو 360 و توییتر هم حساب کنید. این توضیح لازم است که یاهو 360 در میانه مسیر انتخابات با اعلام قبلی مسئولان یاهو (60 روز قبل) تعطیل گردید.

 

یوتیوب (youtub): وب سایتی برای به اشتراک گذاشتن فیلم. این وب سایت با توجه به این که به کاربران اجازه ایجاد هویتی مجازی (بدون اطلاعات ضروری و فقط با وارد کردن آدرس الکترونیکی) می داد و به علت سادگی جستجو و ارسال (آپلود) فیلم به محبوبیتی فوق العاده دست پیدا کرده بود، در صفحه ابتدایی خود لینکی را برای وقایع اخیر ایران قرار داد؛ (در صفحه اصلی چند دسته ویدئو نمایش داده می شود که آخرین دیده شده ها، محبوب ترین ها،  انتخاب شده توسط کاربر و... را شامل می شود که همیشه حداقل یکی از این ویدئو ها مربوط به حوادث ایران و عموماً تصاویر قتل ندا آقا سلطان بود.) نکته دیگر این که شما تحت هر عنوانی به زبان فارسی در این وب سایت جستجو می کردید مسلماً ویدئویی درباره این وقایع مشاهده می کردید، که اکثر این ویدئوها با عنوان بسیج، کشتار توسط بسیجی ها، تیراندازی بسیج به مردم برای شما نمایش داده می شدند. که صد البته این تصاویر مورد استفاده شبکه های ماهواره بود.

از دیگر مسائل در این ایام راه افتادن ابزار ترجمه موتور جستجوی گوگل ( google translator )  بود که امکان ترجمه 12 زبان به فارسی و بالعکس را برای کاربران سراسر دنیا برای دسترسی راحت تر به اطلاعات مهیا کرده است.

فارسی شدن تمامی صفحات و امکانات فیس بوک (وابسته به گوگل)، فارسی شدن مرورگر موزیلا (فایر فاکس) که از افزونه های مهم، محبوب و پرکاربرد آن ابزار عبور از فیلترینگ است، فارسی شدن نرم افزار فری گیت (free gate)  که نرم افزار فیلتر شکن می باشد (با توضیح این که پس از یک هفته به علت اتمام منابع مالی این شرکت چینی در پشتیبانی نرم افزار خود، با قرار دادن یک صفحه فارسی اعلام کردند منابع شان تمام  شده است و نمی توانند از "آزادی خواهان" در مقابل "رژیم های سرکوبگر مانند ایران" حمایت کنند!)، نامه رسمی پنتاگون به مدیران توییتر برای به تاخیر انداختن ایجاد تغییرات در سایت (که این سایت را برای  3 تا 8 روز از دسترس خارج می کرد) به منظور اطلاع رسانی آزاد از ایران و... چند نکته ای از هزاران است...

از دیگر منظر انتشار عکس های خبری مختلف از این وقایع با محوریت حمله نیروهای انتظامی و لباس شخصی به مردم بود. سایت های مرجع عکس که عموماً عکس های طبیعت و هنری را بر روی سایت خود قرار می دهند مانند فلیکر (flickr) و دی لایف (day life)  و حتی هفته نامه ای مانند بوستون گلاب (boston glob) و حتی تر توییت پیک ( twitpic) با ایجاد صفحاتی ویژه ایران و قرار دادن عکس های درگیری ها به پوشش این اخبار پرداختند.

نکته قابل توجه برای انتقال داده ها در سراسر جهان پیرامون ایران قرار دادن رمزی میان کاربران اینترنت بود! این رمز که اولین بار در یوتیوب استفاده گردید به سرعت در اینترنت منتشر شده و عامل جستجوی سریع آخرین اخبار بود. هماهنگی موتورهای جستجوگر با این رمز در نوع خود جالب توجه بود. به طوری که اگر شما کلمه iran election را جستجو می کردید به نتایج ثابتی در تمام مدت آشوب ها می رسیدید اما اگر کلمه #iran election را جستجو می کردید آخرین اخبار، تصاویر و فیلم ها در اختیار شما قرار می گرفت.

دانشنامه آزاد ویکی پدیا (Wikipedia) که یک دانشنامه به اصطلاح آزاد است در میان این آشفته بازار با بروز رسانی سریع بخش فارسی خود در جریان اطلاع رسانی نقش عمده ای را ایفا نمود، هماهنگی بی نظیر ویکی پدیا با گوگل که در هر جستجو پیرامون اسامی خاص اولین نتیجه جستجو از ویکی پدیا و در اکثر موارد اطلاعات جهت دار بود جالب توجه می نمود. (به عنوان مثال در وقایع اخیر اگر شما اسفندیار رحیم مشایی را جستجو کنید اطلاعات کاملی پیرامون عزل وی از معاون اولی رئیس جمهور دریافت خواهید کرد!!!) قفل بودن مقاله  (مقاله حفاظت شده) بر خلاف آزاد بودن دانشنامه ویکی پدیا (که هر کسی قابلیت ویرایش آن را دارد) نیز جالب توجه می نمود.

آخر سخن این که هماهنگی میان شبکه های ماهواره ای مانند بی بی سی (که صفحه ای در وب سایت خود برای فرستادن فیلم و عکس از اغتشاشات ایران ایجاد نمود) و سی ان ان، العربیه و... که با حمایت برخی عناصر داخلی (که با مصاحبه ها و گزارشات خود آب در آسیاب این شبکه ها می ریختند) همراه بود، از یک سو؛ مصادره این تحرکات از جانب منافقین خلق به عنوان "زمان برخاستن" ملت ایران بر علیه رژیم آخوندی که باعث درآمدن مریم رجوی و مسعود رجوی از غار شد. از سوی دیگر و برنامه های لاینقطع تلویزیون صدای آمریکا (VOA) پیرامون انقلاب مخملی، و دست آخر حرکات هماهنگ و حساب شده لیدرهای اغتشاشات سبز با این عناصر (مثل صحبت های سازگارا روز قبل از نماز جمعه هاشمی رفسنجانی و تکرار همان حرف ها از زبان دوستان اصلاح طلب) بیانگر یک حرکت جهانی هماهنگ برای براندازی نرم می باشد که به سادگی نمی توان از کنار آن عبور کرد.

این نوشتار سعی بر آن داشت تا کمی شیوه های ارتباطی این به ظاهر دوستان را در ناتوی فرهنگی روشن سازد. باشد که مورد تاییدش شود.